为什么大批创业公司估值爆跌，看这篇文章就够了

Абу Бакр ас-Сиддикъ
?аьр. ??? ??? ????????
Ас-Сиддикъ, аль-?атикъ, ас-Сахьиб, аль-Аткъа, аль-Аввах?, сани-ль-иснайн фи-ль-г?ар, Халифату Расулиллах?, Саййидуна Абу Бакр
Вича тиллина ц?е	?абдуллах? ибн Абу Къухьафат ат-Тайми
Говзалла	политик, поэт, совдегар
Вина терахь	573({{padleft:573|4|0}})
Вина меттиг	Макка
Кхелхина терахь	634 шеран 23 август({{padleft:634|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:23|2|0}})
Кхелхина меттиг	Мадийнат, Хьиджаз, Рашидунин халифат
Д?авоьллина меттиг	Мадийнат
Пачхьалкх	Рашидунин халифат
Къам, некъе	?аьрбий, къурайш
Да	Абу Къухьафат ?усман
Нана	Сальма бинт Сахр
Зуда	Къутайлат, Умм-Руман
Бераш	?абдуррахьман, ?абдуллах?, Мухьаммад, Асмаъ, ?аишат, Умм-Кулсум
Динлелор	ислам
Т?еман г?уллакх
Т?емаш	Ухьудан гIазот Бадруна г?азот Хайбаран гIазот Саьнгаран гIазот

Википедехь йаззамаш бу кхечу нехан куньяца Абу Бакр, ц?арца ?абдуллах?  нисбаца Къураши.

Аб? Бакр ас-Сидд?къ ?абдулла?х? ибн Абу Къухьа?фат ат-Тайм? аль-Къураш? (?аьр. ????? ?????? ??????????? ????? ??????? ??? ???? ???????? ???????? ???????????; гергга 573 шеран 27 октябрь^[…], Макка — 634 шеран 23 август, Мадийнат) — иза Рашидун халифатан хьалхара халиф ву 632—634 шерашкахь урхалла дина, Мухьаммад пайхамаран ? накъост а, визирь а, цуьнан стунда а, цо Мадийнате х?ижрат дечу хенахь цуьнца хилла волу некъахо а ву. Йалсаманица кхаъбаьккхинчу иттаннах цхьаъ ву. Суннатхоша пайхамараш а, элчанаш а д?абевллачул т?аьхьа нахалахь уггар диканиг а, ч?ог?а ийман дерг а, суьпа верг а, Мухьаммад пайхамарна ? ?аишатал т?аьхьа уггар дукхавезарг а лоруш ву иза. Дукхахьолахь цуьнан ц?е цхьаьнатуху ?ас-Сиддикъ? аьлла йахначу ц?арца, и цунна Мухьаммад пайхамаро ? шех ч?ог?а тешаш хиларна тиллина харц ц?е йу.

Гергарло

• Иза ву: ??абдуллах? ибн ?усман ибн ?амир ибн ?амр ибн Ка?б ибн Са?д ибн Тим ибн Муррат ибн Ка?б ибн Луай ибн Г?алиб ибн Фих?р ибн Малик ибн Ан-Надр (цуьнан ц?е Къайс йу) ибн Кинанат ибн Хузаймат ибн Мудрикат (цуьнан ц?е ?амир йу) ибн Ильяс ибн Мудар ибн Низар ибн Ма?адд ибн ?аднан?.

• Цуьнан да ву: ??усман ибн ?амир ибн ?амр ибн Ка?б ибн Са?д ибн Тайм ибн Муррат ат-Тайми аль-Къураши?. Цо иман диллина Макка йаьккхинчу дийнахь. Шен к?ант Абу Бакрал т?ех ваьхна и, цуьнан верас а хилла. Ислам динехь дуьххьара халифан хилла верас ву иза, верасаллин ах дакъа Абу Бакран к?антана цо д?аделла хилар доцург. 97 шо долуш д?акхелхина иза.

• Цуьнана нана йу: ?Уммул-Хайр Сальман бинт Сахр ибн ?амир ибн Ка?б ибн Са?д ибн Тайм ибн Муррат ат-Таймийят аль-Къурашийят?.

Дахар д?айаздар

Дуьнен чу валар а, кхиар а

Абу Бакр ас-Сиддикъ вина 573 шарахь Маккахь, Мухьаммад пайхамар ? вина ши шо а, йалх бутт а баьлча. Шерашкахь цул жима хилла иза. Ислам дин далале хьалха Маккахь сийлахь болчу элех цхьаъ хилла иза, цара лара а лоруш, тешаме а волуш, иштта совдегархо а хилла. Цу заманахь г?араваьлла хилла и тайпанаш довзарца а, ?аьрбийн истори хаарца а.

Олуш ду, Абу Бакра цкъа а чаг?ар мелла дац йа жах?илийн заманахь а, йа ислам деана чул т?аьхьа а. Цо шен дег?ана и хьарам дина хилла ислам далале хьалха. Нахалахь догц?ена хилла и жах?илийн заманахь. Иштта ма-диццара, Абу Бакра цкъа а сужуд дина дац х?уьппалгна.

Исламе вар

Абу Бакр ас-Сиддикъ Мухьаммадан ? доттаг? хилла, лоруш ву и кхоалг?а иман диллина боьршачех, ?али ибн Абу Т?алиб а, Зайд бин Хьарисат а д?абевлчи. Нагахь Мухаммадан зуда Хадижат бинт Хувайлид лаьрчи, т?аккха Абу Бакр лору ислам т?еиэцна веалг?а стаг.Ламасталлин ?аьрбийн историографис боькъу нах, ?Мухьаммад аль-Аркаман х?усаме вале? ислам т?еэцнарш (верриг 24 стаг) а, ?аль-Аркаман х?усаме веанчул т?аьхьа? иэцнарш а — Абу Бакр хьалхарчу тобанера ву, Мухьаммадан т?аьхьабозучеран уггаре гергара гуонах. Имане веанчул т?аьхьа Абу Бакра хийцина шен делаллийн ц?е ?абдуллах? ц?арца (?Делан лай?). Шен к?еда а, эсала а амал бахьнехь цуо дине балийра иштта ладаме асхьабаш, ?усман ибн ?аффан, Тальха ибн ?убайдулла, Зубайр бин аль-?аввам, Са?ад бин Абу Ваккъас, ?абдуррахьман бин ?авф, ?усман ибн Мазун, кхин а. Ша йукъараллин уггаре бехачу нахах хиларе терра, цуо массо кепара финансийн аьтту бора бусулба-лайш оьцуш мукъа бохуш. ?аьрбийн историкаша ч?ог?а лорура иштта гайтамаш.

Х?ижрат дар

Мадинате кхелхачу хенахь Абу Бакр лечкъийра Мухьаммад пайхамар ? т?аьхьабевллачарех, некъахо а хилира цуьнан. Иштта уьш къайлабийлира т?ехьабевллачарех Маккан йисттерачу хьех чохь. Т?аьхьуо историкаша — дукхаха дерг ши?ийша — и роль йелира ?алин, амма иштта хиламаш тидар бакъ дац.

Мадинатера дахар

624 шарахь Абу Бакра йелира шен йо? ?айша Мухьаммад пайхамаре ? маре, иштта кхин а герга вахара иза цунна. Ловзар дийцина дара маккан муьрехь; Мадинатехь никах дира. ?айшин дагалецамашца, цхьан а даздарш ца хилира.

Абу Бакра дакъа лецира Мухьаммад пайхамаран ? массо а т?амехь, Табукера т?амехь байракх лелориг вара иза. Абу Бакр ас-Сиддикъ ша куьйгалла ца дина цхьанне а ладаме политикин йа т?еман акцехь — 631 ш. дина хьаьж а, Пайхамаран ? т?аьххьарчу деношкахь, иза минбар т?ехь латта ца лучу хенахь, Маккахь дина ламазаш а ца лаьрчи. Мухьаммад ? кхелхинчул т?аьхьа, ткъа ?аьрбийн цхьаьна декъана ца лаара цунах теша, Абу Бакра сацийра маьждиг чуьра дов, шайн къоме вистхилла ишттачу дешнашца: ?Х?ай нах! Мухьаммадан ?ибадат деш берш, [хаалаш], иза кхелхина. Аллах?ан ?ибадат дийриш — [хаалаш], Иза даиман ву шуна, лийр вац шуна. Ткъа Мухьаммад — элчий бен вац, цул хьалха а хилла элчанаш. Йухадевр ду теша шу? Йухавирзинчо, зулам дийр дац Аллах?ан, ткъа оьздачарна — Аллах?а ял лур ю?.

Халифат

Бакъ халифаш болуш исламо даьхна мехкаш. I — Мухьаммад кхелхинчу хенахь хилла исламан мохк; II — Абу Бакр волуш даьхнарш; III — ?умара даьхнарш; IV — ?усмана даьхнарш

Халиф харжар

Мухьаммад пайхамар ? кхелхинчул т?аьхьа, 632 шарахь, хаттар х?оьттира керлачу бусалбанийн йукъараллин коьртах. Бану Са?идан тайпан куьпахь четар к?елахь гулбеллачу ансараша хаьржира Са?д ибн ?убада, амма цига ?умар бин аль-Хатт?аб, Абу ?убайда, Абу Бакр баьхкича, халиф хаьржира т?аьххьарниг. Ансараш къовсам латтийра и болх чекхбаллалц — мухажирех а, ансарех а ши халиф харжа аьлла меттиг а бара. Йукъараллин кхин декъашхой къовса а ца г?оьртира керла корта харжа шайн йолу бакъо — царна дага а ца деира ишттаниг. Иштта, билгалчу дуьхьалонехь, лакхара ?едалан къовсамехь, принципан хаттаран жоп карийра — цхьаьна карахь хир дуй т?еман а, синмехаллин а ?едал.

Ши?ийшна хетарехь, Абу Бакра нуьцкъала д?алаьцна ?али ибн Абу Т?алибан хила деза ?едал. Цхьацца хьосташца, ?али а, кхин хашимийш а йалх баттахь бай?ат ца дира Абу Бакрана, иза т?аьхьа ши?ийш кхоьллина долчух тера ду. Пайхамар д?аволуш уллехь дукха ца хиллачарех цхьаъ хилла волу, цуьнан уггара уллера волу Абу Бакра, шена лиънийхьара Мухьаммадан ? весет хуьйцур дара — амма цуо иза ца дира. Ишттачу бахьнийца цуо кхайкхор дара ша пайх?амаран некъ д?акхоьхьург ву аьлла — ши?ийш ?елин а, хьасанан ма-дарра — амма цуо иза а ца дира. Абу Бакра даиман а ч?аг?дора, ша Мухьаммадан ? луург динариг ву олий. И статус билгалйоккхуш цуо т?еийцира цуьнца дог?у дарж — ?Аллах?ан элчан г?овс? (халифа рассули-л-Лях), доцца аьлчи халиф.

Дин дитанчаьрца т?емаш бина меттигийн карта

Дин дитинчаьрца хилла т?емаш

Коьрта йаззам: Дин дитинчаьрца хилла т?емаш

Мухьаммад пайхамар ? кхелхинчул т?аьхьа хьалха исламе далийна долу дукхаха долу тайпанаш, дитира дин, уьш йухаберзо бийзира хаьржинчу халифан. ?аьрбийн ахг?айрен т?ехь г?овттамаш доллушехь, Абу Бакра омар делира ?усама ибн Зейдега Византин дуьхьала даг?а кечам бен аьлла, 632 шеран 26 июнехь ?усаман эскар араделира халифатан къилбаседан дозанехьа новкъа. ?усамин тоба т?аме йаг?ча ?умаре буьззина т?ом ца балора; иза хан ийзо волавелира, тайпанин векалш т?е а оьцуш, шен векалш царна д?а а оьхуьйтуш. Цуьнга хьаьжина ца ?аш, ?усаман эскар новкъадаьллачул т?аьхьа кхо де даьлчи Мединатан т?елетира динах хаьдда тобанаш. Уьш йухатуьйхира, т?аккха дог айаделира бусалбачеран. Ши бутт сов баьлчи толамца, шортта х?онц? йахьаш йухадирзира ?усаман эскар, ткъа Абу Бакра, шен меттана Мединатехь ?усама витина, т?ом бан вахара динах хаьддачаьрца. Уьш иэшийна Рамзан гергахь иза йухавирзира Мединате.

Ша Мединате йухавирзинчул т?аьхьа Абу Бакра дийкъира садаь?на ?усаман эскар 11 т?еман тобанна, церан б?аьччаш хилира: Халид ибн аль-Валид, ?икрима ибн Абу Джах?ль, Шурахбил ибн Хьасан, Мухаджир ибн Абу ?умейя, ?амр ибн аль-?ас, Халид ибн аль-Валид ибн аль-?ас, Хузайфе ибн Мухьсину, Арфаджа ибн Харсама, Т?арифа ибн Харджиз, Сувейд ибн Мукаррин, Аль-?ала ибн аль-Хадрами.

Ша Абу Бакр ваг?ара аль-Абрака аг?ора, иэшийра тайпанаш ?абс а, зубьян а, кхин д?аваг?ара Бузаха олучу меттиге, цигахь вара харц пахамар Т?улайха. Оццу хенахь Халид ибн аль-Валид т?ом ца беш къардира Тай тайп, кхин д?аваг?ара Бузаха аг?ора. Бузахехь цуо, иэшамаш хуьлуш, х?аллак дира фазара тайп. Цул т?аьхьа Халид ибн аль-Валида, исламе далийра асадийн, амирийн, гатафанхойн тайпанаш, халифан омарца Битах аг?ора Бану Ярбун дуьхьала ваг?ара.

Икрима ибн Абу Джахль Ямаме вахара, цул т?аьхьа вахавезара Омане, Хузайф ибн Мухсинан а, Арфаджи ибн Харсаман а ницкъашца цхьаьнакхета. Цул т?аьхьа уьш Мухаджир ибн Абу Умаййан эскарех кхета безара, ткъа иза Яманера операци чекхйаьккхина т?еван везара Хадрамаут аг?ора. Икрима ийшира харц пайхамар Мусайлима схьаваьллачу Бану Хьанифа тайпанал. Икриман т?аьхьавог?у Шурахбил ибн Хьасан сацам бира ч?аг?о т?ейаллалц собар дан, амма цхьа хан йаьлчи Ямаме кхаьчначу Халид ибн аль-Валидан хиира, Шурахбил ибн Хьасан, ч?аг?о т?екхаччалц са а ца тохаделла, т?е а летта, ийшира. Мусайлима, шен ницкъаш гулбина, т?елетира бусалбачарна Акърабан а, Джубайлан а аг?ора, амма бусалбачара контр т?елатар дина, иэшийра мостаг?а. Ша Мусайлима вада аьтту ца баьлла, схьа а лаьцна, вийра.

Бусалбачарна халонаш гира Оманехь. Лакита аль-Яздис гатдина коьртехь Джафар а, Убада а волу бусалба эскар, лаьмнашка а, х?ордан бердашка йухадала дийзира. Абу Бакра Омане хьажийра Хузайфа ибн Мухьсина, Афраджа ибн Харсама, Икрим ибн Абу Джахль. Бусалбанаш дуьхьала кхийтира Лакитан Дабехь, шен хенахь ч?аг?о т?е ца кхаьчнийхьара уьш х?аллакбина хир бара. Т?аьххьара бусалбачеран аьтту белира иэшо динах хаьддарш, шортта х?онц йаьккхира.

Ямане хьажийра Т?ахир ибн Абу Хьала, Мухаджир ибн Абу Умайя, Халид ибн Усаййид. Г?аьттинчу ?ук а, ?ашар а тайпанашна дуьхьала вахийтира Т?ах?ир ибн Абу Хьала. Цуьнан аьтту белира толам баккха, цул т?аьхьа Абу Бакра иза хьажийра Санан бусалбачарна г?оьнна. Мухаджир ибн Абу Умайя Икриман тобанца терго х?оттийра Хадрамаутан.

Бахьрайнехь дара шиъ ницкъ болу тайп — ?абдулкъайс, Бану Бакр. ?абдулкъайс тайп исламан тешаме дисира, ткъа Бану Бакр динах хедира. Бахьрайне хьажийна куьйгаллехь ?ала ибн аль-Хадрами а, Джаруда а волу тобанаш динах хаьддачарна дуьхьа т?ом бина, х?аллак бира уьш.

Динах хаьддачаьрга къамел ца дойтуш, Абу Бакра шеран дохаллехь динан чудалийра д?ахаьдда ?аьрбийн тайпана.

Византийн империца а, Сасанидийн пачхьалкхаца т?ом

Ислам т?е ца эцна ?аьрбийн тайпанашна т?иера Шема а, ?иракъ а схьайаккхаран билгалъдаьлла дехьавалар дац. И дехьавалар ша-шах нисделла, Дина хьоле хьаьжжина. Я Мухьаммада ?, йа Абу Бакра а хьехош дацара ислам даржор, и даржаран дозанех а. Шира бусалба ламаст ца г?ерта, Мухьаммадан дуьне даккхар бага дилла, ца дуьллу цуо иза Абу Бакран бага а. Иза бахьнехь, шира историкаш балош болу Пайхамаран ислам т?еэца боху кхайкхамаш византийн (ромейн) императоран а, иранан шахиншахан а бакъ ца хета.

Кхечу пачхьалкхашна т?елатале Халифат йара семса вовшахтоьхна тайпанех лаьтташ, вовшахтесна лаьттара сардалийн тешамца. Халифан ц?енна муьт?ахь болу ницкъ бара 3-4 эзар мухажир а, ансар а, уггаре тешамечу тайпанийн 2-3 эзар т?емло. Халифатан дацара гуттаренна долу эскар, иза кхаба цхьаьнаэшшара рицкъан хьост а. Эскар кхобу рицкъ — саг?а — оцу хенахь лора даьхнашца, кхочура 50-70 эз. кота эмкале, 100 эз. корта уьстаг?ий а, гезарий а, 300—400 эз. динар ахча а. Кхин т?е, йисташкахула долу даьхнийн дакъанца г?о дора меттигерчу бусалбачарна, лело йиш йацара т?ом бан таро йолчу эскарна г?оьнна. Т?аьххьара, дагалецамашка хьаьжчи, т?аме боьлхучара шайна йукъахь башхалла а ца хетара.

Лакхахь мел дийцинчун чот йича, уггаре гергара версица Абу Бакр Византийн (Руман) импери а, Сасанидийн пачхьалкх а схьаяккха ца г?ертара, ткъа ?аьрбийн тайпанашна йукъахь а, оцу шина пачхьалкхехь а ислам даржо. Гуш ду, уггаре морса йукъаметтиг бусалбачара лелош ца хилар г?ажарашца йа румхошца, амма имане бахка реза боцучу ?аьрбашца морса хилла. Т?аьхьуо т?еман амалаш хийцаелла — х?унда аьлча коьртаниг, ший а йоккха пачхьалкх ч?ог?а г?елйина йара т?амо.

Ат-Табарис дийцарехь, Мазарера а, ал-Валаджера а, Уллайсера а т?емаш хилла сафарехь хьиджран 12 шеран йа 17.04. а, 15.05. 633 ш. йукъахь хилла; оцу т?амехь машаран барт бира Бехкубадца. Хиран гуонахьара т?емаш а, барт бар а, хетарехь, хилла оццу шарахь майхь-июнехь. Сентябрехь къардира ?аьрбийн тайпанаш калб, тамим, танух, церан центр йара Думал ал-Джандал. Хьиджран 12 шарахь (9.11-8.12 633 ш.) къардира таг?либитийн тайпанаш. Цул т?аьхьа ала мегар ду ?аьрбийн йукъара пачхьалкх кхоллаелла, шина империн дуьхьала т?ом болалуш.

Бусалбачарна хууш дара византийн а, г?ажарийн а эскаран лакхарчу т?еман говзаллех дерг, цундела 644 шо доладалале церан гуттаренна а долу эскарца т?еме ца бовлура, царна к?елара ?аьрбийн тайпанашца т?емаш бен ца беш. Ал-Базурис дийцарехь, эскар кхоьллира 13 шеран мухьаррам бутт чекхбаллалц (7.03-5.04 644 шераш), ткъа т?емаш бан доладелира 1 сафарехь (06.04). Тайпанийн хьалхарниш ч?ог?а шайн лаамехь хиларна, уьш вовшаш аьлларг дийр ца хиларна, Абу Бакра эскар дийкъира кхаа декъе, церан коьртехь бара Язид ибн Абу Суфьян, Шурахбиль ибн Хьасан, Абу ?убайда ибн аль-Джаррах?. Халид б. ал-Валид шен эскарца оцу хенахь ша т?ом беш вара Мессопотамехь. Эскарш д?ахьажош, Абу Бакра хьехам бира боху б?аьччашна, мостаг?чун махкахь муха лела деза аьлла: ?Мостаг?ана дуьхьала нисделчи, Аллах?а шайна толам лахь, оьг?азло ма йие, мостаг?чун дакъа эрча ма даккха, ма хила тешанбехке, осала. Ма дайа бераш, баккхий нах, зударий. Ма дагаде х?урман дитташ, ма даха царна т?иера чкъоьрнаш, дитташ ма хедаде, шайна юучунна бен ма дайа даьхний. Шу уллехула девр ду килсана чохь долчу адамашна, цара бохур ду, шеш Аллах?ан г?уллакх деш ду — бита уьш парг?ата, шеш ?ибадат дечунан карахь. Кхин а бу, шайн коьртан хьенаш мошан бен хиллалц чухула шайт?ано охкуш берш. Оцу метте тоха царна, исламе бахкийта йа шайн куьйга сийсазаллийца [джизъя] такхийта?.

Валар

Ярмукера т?емал хьалха Абу Бакр ч?ог?а цамаогаш хилира, валар герга хеташ, вистхилира гергарчу сахьабашка керла халиф харжа аьлла. Сахьабаша цхьан стаг а ца кховдош, Абу Бакрега айхьа хьайн г?оле хетарг х?оттаве элира. Т?аккха Абу Бакра ?умар ибн аль-Хатт?абан кандидатура кховдийра йийцаре, дукхаха болчара иза къобал вира. Керла халиф харжар кхайкхийра халкъе, халкъо и харжам къобал бира. Халиф Абу Бакр кхелхира 634 шеран 23 августехь — вехира, Мухьаммад пайхамар ? санна, 63 шарахь, иза ?аьрбийн классикан историкаш билгалдоккху беркате сийдолуш хиларна делла совг?ат ду олий. Абу Бакра дитина весетаца, шен долара Мединатана уллера лаьттан декъах 1/5 дакъа а, долара берриг бахам а, ахча а д?аделира пачхьалкхана саг?а дина. Абу Бакр д?авоьллира ?айшатан чохь Мухьаммад пайхамаран ? уллехь.

Амал

Абу Бакр къеда стаг хилла, дарж дезаш ца хилла. Классикан ?аьрбийн историографица а, ?айшатан дагалецамашца а, цуо лелийна эсала дахар; цуьнан берриг бахам Мединатан уллера латтан дакъха а, к?еззига алапа а хилла.

Абу Бакр гуттаренна а олуш хилла, ша Мухьаммад пайхамаран ? весеташ кхочушдийриг ву, цхьан а керланиг йукъа цат уху ша олий.

Литература

• Али-заде А. А. Абу Бакр ас-Сиддик (11/632 - 13/634) // Хроники мусульманских государств I-VII вв. Хиджры. — Умма, 2004. — 445 с. — ISBN 5-94824-111-4.
• Абу Бекр / Орлов В. В. // А — Анкетирование. — М. : Большая российская энциклопедия, 2005. — С. 46. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 1). — ISBN 5-85270-329-X.
• Большаков О. Г. Абу Бакр ас-Сиддик // Ислам: энциклопедический словарь / отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 8-9.
• Большаков О. Г. История Халифата. — М.: Восточная литература, 1993. — Т. 2. Эпоха великих завоеваний (633—656). — 294 с. — ISBN 5-02-017376-2.
• Абу-Бекр // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Хьажоргаш

• Абу Бакр — первый праведный халиф (бил-боцу.). Радио ЭХО Москвы. Т?екхочу дата: 2013 шеран 18 май. Архивйина 2013 шеран 18 майхь
• Шамиль Аляутдинов. Абу Бакр (бил-боцу.). Т?екхочу дата: 2013 шеран 18 май. Архивйина 2013 шеран 18 майхь Архивйина 2025-08-07 — Wayback Machine